"تنهاي تنها"تنهاست ولي سربلند است!

اكران فيلم "تنها تنهاي تنها"در سينماهاي كشور با تبليغات اندك؛ بدون حمايت لابي هاي پخش و حتي بودجه تكثير نسخه اصلي انسان را وادار مي كند تا حقايقي از سينماي ايران را كه كمتر بدان توجه شده است را بيان كند.

در بازار كساد گيشه هاي سينما نوشتن در مورد لابي هاي موجود در پخش و تبليغات و برنامه ريزي براي اكران مي تواند به شناخت دقيق از اين عرصه كمك كند. در حقيقت اگر بخواهيم اكران فيلم هاي سينمايي و حواشي آن را توضيح دهيم خود مجلد چند صد صفحه اي مي خواهد و جريان شناسان سينما را مي طلبد اما نگاهي گذرا مي تواند راهگشاي بسياري مسائل باشد.

براي باز شدن مسئله به چند نمونه اشاره در چند سال گذشته اشاره مي كنيم:

ايجاد دوگانگي در اكران

بسياري معتقدند كه فيلم "جدايي نادر از سيمين"با همه خلاقيت هاي تكنيكي و محتوايي –فارغ از ارزشهايي كه فرياد مي زند- ارزش آن مقدار فروش را نداشته است اما و در طرف مقابل "اخراجي هاي 3"فيلمي بود كه به دليل دوگانه پيش از آن در سينما مطرح به حساب مي آمد. به لحاظ محتوايي همه اين دو فيلم را متضاد يكديگر و از دو گفتمان متفاوت مي دانستند اما در حقيقت يك لابي پخش پشت هر دو فيلم بود.

بعد از آن هنگام با يكي از تهيه كنندگان كه بزرگترين شركت پخش و اكران فيلم در ايران را دارد جلسه اي داشتيم. در خلال جلسه اين جمله را شنيدم "ما هر دو فيلم را همزمان اكران كرديم؛ پول داديم تا در فيسبوك و.... چند تا جوان بر سر اين دو فيلم دعوا درست كنند و مورد توجه قرار گيرند. اينگونه جامعه تحريك شد كه برود اين فيلم ها را ببيند"البته ايجاد شكاف هاي اجتماعي يك نظريه جامعه شناختي است و از اين منظر راه خوبي براي تحريك افكار عمومي انتخاب شده بود.

تجمعات صوري

وقتي جلوتر مي آييم با اكران دو فيلم "گشت ارشاد"و "خصوصي"مواجه مي شويم. فيلم هايي كه در ابتدا مخاطبين كمي داشتند و حتي نقادان مي گفتند: "گشت ارشاد؛ بدليل هجويات بالاي آن ارزش نقد كردن هم ندارد"اما همان لابي هاي پشت پرده با انتشار اخبار متعدد در رسانه ها "اين دوفيلم را ضد ارزش معرفي كردند"-البته كه بودند- اما اين كار باعث تحريك جريان مذهبي شده و نتيجه آن تجمعي بود كه انصارحزب الله تهران در اعتراض به صدور مجوز نمايش براي دو فيلم "خصوصي"به كارگرداني حسين فرح بخش و "گشت ارشاد"ساخته سعيد سهيلي در مقابل ساختمان وزارت ارشاد برگزار كرد و خواستار پاسخگويي مسئولان فرهنگي كشور شد.

برگزاري تجمع مصادف شد با انتشار اخباري مبني بر اينكه اين دو فيلم از پرده پايين مي آيند و تبليغات گسترده اي صورت گرفت كه جريان به اصطلاح روشنفكر پيش از آنكه اين فيلم ها جمع شوند به سينما بيايند تا از ديدن آن محروم نباشند و همين موضوع فذروش اين فيلم ها را به يكباره بالا برد؛ جالب تر آنكه اينها جمع نشدند و بعد از چند ماه فروششان در سينماي خانگي ادامه پيدا كرد.

نمونه ديگر اين تجمعات را مي توان در اكران فيلم "من مادر هستم"مشاهده كنيم. فيلمي كه در هفته اول با سينماهاي خالي از تماشاگر مواجه بود اما بعد از برگزاري تجمعي كه موافقان و مخالفان اين فيلم  روبه‌روی ساختمان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بهارستان برگزار كردند فروشش روند صعودي گرفت و در نهايت اين فيلم را به باشگاه ميلياردي ها آورد.

اين را هم بايد اعتراف كرد كه در اين ميان افراد دغدغه مند اما ناآگاه نيز همواره بازيچه لابي هاي پشت پرده اكران هستند و خود عاملي براي ديده شدن و فروش بيشتر اين فيلمها مي شوند.

جا به جايي نوبت اكران

اين موضوع نيز كه به امري عادي در برخورد با نام ها و فيلم ها شده است. چنانكه در سالهاي اخير دعواهاي گسترده اي بر سر نوبت اكران فيلمها بوجود آمده است. در حقيقت مهمترين نوبت اكران سينمايي را مي توان اكران نوروزي عنوان كرد اما در چند سال گذشته شاهد هستيم كه چگونه فيلم سازان تازه وارد نوبت اكران خود را به خاطر نام هاي آشناي سينما در اكران از دست مي دهند.

اينها كه گفته شد شايد گوشه اي باشد از آنچه در اكران سينماي ايران اتفاق مي افتد و در اين بين فيلم هاي بسيار خوب اما ناآشنا و كارگردانان بدون پشتوانه و لابي قرباني اين بازي هستند. "احسان عبدي پور"تنها يكي از قربانيان اين بازي است و مثل او در اين سينما بسيار ديده مي شود.

چند روز پيش توفيقي حاصل شد و با وي همنشين شدم. از عدم حمايت مي گفت. از اينكه "در شهر تبليغي از فيلمش نيست و حتي هزينه توليد كپي از روي نسخه اصلي براي اكران در شهرستان ها را ندارند"به شوخي گفتم حاضر است مثل همين فيلم ها كه نام برديم دعوايي صوري درست كنيم و "تنهاي تنهاي تنها"را از تنهايي در آوريم؟"و او با جديت با همان لهجه شيرين جنوبي خود گفت: "نه والله؛ اين رفتار براي ما كه ادعاي حزب اللهي بودن و پيرو آويني بودن مي كنيم نيست!"